زمان مطالعه: 7 دقیقه
مقدمه
تعداد زیادی از صرافی‌های رمزارز در حال عرضه معاملات آتی یا فیوچرز (Futures) برای بیت کوین و آلت کوین‌ها هستند. تعداد رو به رشدی از صرافی‌ها در حال ارائه معاملات قراردادهای فیوچرز هستند. برای نام بردن برخی از آنها می‌توان به بایننس (Binance)، اف‌تی‌ایکس (FTX)، بیت‌فاینکس (Bitfinex)، بای‌بیت (Bybit) و کراکن (Kraken) اشاره کرد. همچنین حجم این معاملات در حال افزایش است و به نظر می‌رسد که این روزها معامله‌گران یا تریدرهای عمده، میل بیشتری برای تجربه این ابزارهای پیچیده مالی پیدا کرده‌اند. آیا سرمایه‌گذاران عمده روی این ابزار مالی نوین حساب باز می‌کنند؟ در این مطلب به مقایسه ترید بیت کوین و فیوچرز بیت کوین می‌پردازیم تا تفاوت این دو مفهوم را بهتر درک کنیم.
مطابق یکی از گزارش‌های اخیر کوین‌تلگراف، استفاده از معاملات فیوچرز چندین مزیت دارد.تریدرها یا معامله‌گرانی که از آنها استفاده می‌کنند، می‌توانند هج (hedge: مدیریت سرمایه‌گذاری به نحوی که نوسانات بازار تأثیر زیادی روی آن نداشته باشد.) کنند و با آرامش خاطر در دوره‌های پرنوسان بازار فعالیت نمایند. از قراردادهای فیوچرز می‌توان برای کاهش ریسک معاملاتی با استفاده از استراتژی‌های مناسب بهره گرفت و معامله‌گران حرفه‌ای به شکل مکرر از قراردادهای فیوچرز برای قرارگیری در جایگاه‌های معاملاتی بهتر در دو سوی بازار استفاده می‌کنند.
در این مقاله، مبانی اصلی مرتبط با این ابزار مالی، هزینه‌های پنهان، و برخی از استراتژی‌های معاملاتی را که معامله‌گران حرفه‌ای اغلب از آنها برای سود بیشتر استفاده می‌کنند، معرفی می‌کنیم.
قرارداد فیوچرز چیست؟
در ساده‌ترین تعریف، یک قرارداد فیوچرز شامل توافقی برای خرید یا فروش یک دارایی در یک تاریخ بعدی (آینده) با یک قیمت از پیش تعیین شده است.
این قرارداد، یک ابزار مشتق محسوب می‌شود؛ چراکه ارزش آن وابسته به ارزش دارایی بنیادین مرتبط با آن است.
قراردادهای فیوچرز در ابتدا با کالاهای عادی مثل طلا، نفت و دانه‌های غذایی پیوند داشت. آن ابزارهای مالی به تولیدکنندگان (کشاورزان و معدن‌داران) اجازه می‌داد ریسک مالی خود را با ایجاد امکان قفل کردن قیمت‌ها از پیش، بهتر مدیریت کنند. از سوی دیگر، یک شرکت هواپیمایی نیز می‌تواند هزینه سوخت خود را هج یا محصور کند، و به این ترتیب به یک توافق برد-برد برسد.
خریدار امیدوار است که قیمت دارایی بنیادین افزایش پیدا کند و در حقیقت فروشنده قرارداد فیوچرز، برای سود بردن روی کاهش قیمت شرط‌بندی می‌کند. یکی دیگر از جاذبه‌های قرارداد فیوچرز این است که به افراد امکان می‌دهد تا بدون نگهداری از استیبل‌کوین‌ها یا پس‌انداز پول فیات خود در صرافی‌ها، ریسک‌های مرتبط را کاهش دهند. برای مقایسه ترید بیت کوین و فیوچرز بیت کوین لازم است متوجه تفاوت این دو نوع فرآیند مالی باشیم.
ماینرهای ارز دیجیتال نیز از این ابزار مالی با هج کردن سرمایه‌های آتی و کاهش عدم اطمینان از گردش مالی سود می‌برند. موارد بی‌شماری برای حرفه‌ای‌ها وجود دارد که در آنها قراردادهای فیوچرز را معامله می‌کنند، و حتی معامله‌گران عمده نیز علاقه‌مند هستند تا از این نوع قراردادها سود ببرند.
فیوچرز در مقایسه با معاملات نقطه‌ای (ترید عادی)
هر معامله فیوچرز، به یک خریدار و یک فروشنده برای معامله روی یک میزان رشد قیمت نیاز دارد. هیچ راهی برای ایجاد یک موقعیت خرید یا فروش قطعی‌تر از این وجود ندارد. این نوع معامله فرق زیادی با سایر معاملات دارد و در آن معامله‌گران به قرض کردن دارایی برای استفاده از آن به عنوان لِوریج (Leverage) احتیاج دارند.
معامله نقطه‌ای یا عادی یعنی پرداخت مبلغ به ازای نرخ لحظه‌ای دارایی انجام می‌شود و همان زمانی که معامله رخ می‌دهد، خریدار به ارز دیجیتال خود می‌رسد و فروشنده پول فیات یا استیبل کوین (یا هر دارایی دیگری) را دریافت می‌کند. در بازارهای فیوچرز، هر دو طرف یک مارجین یا حاشیه سود را برای آینده پس‌انداز می‌کنند و گویی روی افزایش یا کاهش قیمت شرط‌بندی می‌کنند.
باید متوجه باشیم که معاملات فیوچرز به همان ترتیب معاملات نقطه‌ای اتفاق نمی‌افتند. قیمت آنها می‌تواند با صرافی‌های نقطه‌ای متفاوت باشد و اغلب اوقات همین‌طور است. حتی اگر فرد در بخش فیوچرز بایننس معامله کند، قیمت فیوچرز نوسان زیادی نسبت به قیمت‌های نقطه‌ای در بازار معمولی صرافی دارد. به این ترتیب یکی از عوامل مهم در مقایسه ترید بیت کوین و فیوچرز بیت کوین، تفاوت قیمت در زمان انجام این دو نوع معامله است.
دلایل نوسان بین قیمت‌های نقطه‌ای و فیوچرز
همان‌طور که پیشتر اشاره شد، وقتی در بازار نقطه‌ای فروش یا خرید انجام می‌دهیم، سفارش بلافاصله نقد می‌شود و به اتمام می‌رسد. با رفتن به سمت فروش قرارداد فیوچرز، فروشنده دریافت سود خود از معامله را به عقب می‌اندازد، و بعضی وقت‌ها تقاضای پول بیشتری (یا کمتری) با توجه به شرایط بازار می‌کند و به اصطلاح در همان آغاز معامله شروع به بازی درآوردن و دبه کردن می‌کند.
برای پیشگیری از چنین مشکلاتی، صرافی‌هایی که قراردادهای فیوچرز را ارائه می‌دهند، اغلب جدول‌هایی ایجاد می‌کنند که با عنوان «قیمت منصفانه» شناخته می‌شوند. این جدول‌ها از طریق ارزیابی قیمت میانگین صرافی‌های نقطه‌ای محاسبه می‌شوند تا معیاری برای طرفین قرارداد باشد. برای این کار، صرافی‌هایی که قراردادهای فیوچرز را ارائه می‌دهند، مشوق‌های احتمالی برای دستکاری یا نوسان شدید قیمت را کاهش می‌دهند. از این رو در مقایسه ترید بیت کوین و فیوچرز بیت کوین باید به نقش این جداول قیمتی و صرافی‌ها در ترید بیت کوین توجه داشته باشیم.
فهم مبانی اولیه قرارداد فیوچرز
هنگامی که نرخ‌ها در بازار رو به بالا می‌رود، مارجین یا حاشیه سود از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود و بالعکس. سناریویی را فرض کنیم که در آن فردی 100 تتر در بخش فیوچرز بایننس پس‌انداز می‌کند. این سرمایه‌گذار ممکن است بخواهد به میزان 1000 تتر، فیوچرز بیت کوین با لوریج 10 برابر بخرد. چنین خریداری نه می‌تواند قراردادهای فیوچرز را نقد کند، نه آنها را به صرافی معمولی بایننس منتقل کند. دلیل این موضوع این است که مبلغ قرارداد فیوچرز بیت کوین با یک بیت کوین واقعی برابر نیست. در مقایسه ترید بیت کوین و فیوچرز بیت کوین لازم است به این نکته توجه داشته باشیم:
فیوچرز بیت کوین یک محصول مالی مشتق از ارزش بیت کوین است و معادل با آن نیست.
همان‌طور که در مثال بالا دیدید، یک سفارش 114/0 بیت کوین –به ارزش 1000 تتر یا دلار– برای این سرمایه‌گذار فقط 87/49 دلار هزینه دارد. این «هزینه» به مارجین اولیه موردنیاز برای انجام چنین معامله‌ای اشاره دارد.
هر دو طرف معامله باید حاشیه سود خود را پس‌انداز کنند و مقدار آن با توجه به شرایط بازار برای هر یک از طرفین متفاوت است. انجام این قراردادهای موقتی هزینه مشخصی دارد. بیشتر قراردادهای فیوچرز ارزهای دیجیتال هرگز باطل نمی‌شوند و یک سرمایه‌گذار هرگز نمی‌تواند از معامله خارج شود.
مزیت فیوچرز بر معاملات عادی یا نقطه‌ای
حتی اگر خریدار 1000 دلار برای خرج کردن داشته باشد، می‌تواند از آن برای معاملات کوتاه‌مدت دیگر استفاده کند. برای مثال، مبلغ 200 دلار به عنوان مارجین مورد نیاز برای معامله 114/0 بیت کوین در نظر گرفته می‌شود، و 800 دلار باقی‌مانده را می‌تواند برای خرید آلت کوین‌های دیگر استفاده کند.
بعضی از معامله‌گران با داشتن پس‌اندازهای زیاد در صرافی‌ها راحت نیستند.
معاملات فیوچرز می‌تواند نیاز به انباشت پول به صورت بلندمدت در صرافی را کاهش داده و به سرمایه‌گذار این امکان را بدهد که بعد از وقوع تغییرات در بازار، دارایی خود را نقد کند.
به این ترتیب در این شرایط، کفه ترازو در مقایسه ترید بیت کوین و فیوچرز بیت کوین، به سمت قراردادهای فیوچرز سنگینی می‌کند.
سخن پایانی
قراردادهای فیوچرز، مزایا و شرایط خاص خود را دارند. برای مثال، این قراردادها برای افرادی که دارایی چندانی ندارند و مایل به ریسک روی پس‌انداز اندک خود هستند، مناسب می‌باشند؛ یا برای کسانی که به افزایش قیمت یا کاهش آن امیدوار هستند. نکته‌ای که وجود دارد این است که مبلغ این معاملات تا زمان اتمام مدت قرارداد قابل تسویه نیست و طرفین روی سود در بلندمدت یا میان‌مدت حساب باز می‌کنند.