وب ۳ چیست؟ چه تفاوتی با وب ۱ و ۲ دارد؟

مقدمه

برای درک اینکه Web3 چیست، ابتدا باید نسخه‌های قبلی اینترنت را بفهمیم. این دسته‌بندی بیشتر بر اساس نحوه تعامل کاربران با وب نام‌گذاری می‌شود. اکثر کاربران، در اولین نسخه وب، مصرف‌کنندگان منفعل محتوا بودند. به عبارت دیگر، وب 1 فقط خواندن بود و نوشتن نبود. به جای یک محیط پویا، ثابت بود. اما به سرعت پیشرفت کرد و تبدیل به یک محیط پویا شد. برای آشنایی با پیشرفت‌های ایجادشده در وب و تفاوت وب 2 و وب 3 تا انتهای مقاله با ما همراه باشید و اگر هنوز در این زمینه سؤالی داشتید در کامنت‌ها بپرسید.

وب 2 چیست؟

پس از وب 1 و ایجاد وب 2 همه چیز درباره تعامل و کاربران بود. در این مرحله، کاربران بیشتر محتوا را روی پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب (YouTube)، اینستاگرام (Instagram) یا توئیتر (Twitter) ایجاد می‌کردند. این اینترنت بیشتر اجتماعی و مشارکتی بود، اما یک چالش بزرگ داشت. نقطه ضعف این اینترنت مشارکتی، بیشتر این بود که کاربران با ایجاد محتوا، اطلاعات و داده‌های شخصی خود را نیز در اختیار شرکت‌های این پلتفرم‌ها قرار می‌دادند و نگرانی زیادی بابت حریم خصوصی و دسترسی این شرکت‌ها به داده‌های شخصی افراد به وجود آمده بود.

وب 3 چیست؟

وب 3 گام بعدی اینترنت است. در حال حاضر هنوز در حال ساخت است، بنابراین هنوز هیچ تعریف واحد و مشخصی از Web3 وجود ندارد.

اما به طور کلی، Web3 به اینترنتی اشاره دارد که توسط شبکه‌های غیرمتمرکز مانند بیت کوین و اتریوم امکان‌پذیر شده است. نوآوری اصلی این شبکه‌ها ایجاد بسترهایی است که هیچ نهاد کنترل کننده مرکزی ندارد، اما زیر ساخت آن به صورتی است که همگان می‌توانند به آنها اعتماد کنند. به این دلیل که هر کاربر و اپراتور این شبکه‌ها باید از یک سری قوانین سخت کدگذاری شده، که به پروتکل‌های اجماع معروف هستند، پیروی کنند.

نوآوری دیگر وب 3 این است که این شبکه‌ها بستری ایجاد می‌کنند که ارزش یا پول بین حساب‌ها منتقل شود. این دو مورد یعنی تمرکز زدایی و پول اینترنتی کلیدهای اصلی وب 3 هستند.

چه کسی Web3 را راه‌اندازی کرد؟

مانند نسخه‌های قبلی وب، هیچ خالق واحدی برای وب 3 وجود ندارد. بلکه Web3 به صورت کار و مشارکت افراد و سازمان‌های مختلف که هر یک روی کار قبلی بنا شده‌اند، رشد کرده است. به طور کلی، افرادی که در بسترهای قرارداد هوشمند بلاکچین مانند اتریوم، EOS و ترون مشارکت دارند، پیشرو در راه‌اندازی وب 3 هستند.

ویژگی‌های وب 3 چیست؟

مزیت اصلی Web3 این است که سعی می‌کند بزرگ‌ترین مشکلی را که در وب 2 ایجاد شده است، برطرف کند: جمع‌آوری داده‌های شخصی کاربران توسط شبکه‌های خصوصی که سپس به شرکت‌های تبلیغی فروخته می‌شود یا حتی به طور بالقوه توسط هکرها به سرقت می‌رود.

با وب 3، شبکه غیرمتمرکز است؛ بنابراین هیچ کس آن را کنترل نمی‌کند و برنامه‌های غیر متمرکز (Dapp) که در بالای شبکه ساخته شده‌اند نیز باز هستند. باز بودن وب غیرمتمرکز به این معنی است که هیچ یک از طرفین نمی‌توانند داده‌ها را به کنترل درآورند یا دسترسی را محدود کنند. هر کسی می‌تواند بدون مجوز از یک شرکت مرکزی، برنامه‌های مختلف را بسازد و به برنامه‌ها متصل شود.

در Web3، ماهیت پول متفاوت است. به جای اینکه مجبور باشید به شبکه‌های مالی سنتی وابسته به دولت‌ها و وابسته به مرزها محدود شوید، پول Web3 فوری، جهانی و بدون مجوز است. همچنین به این معنی است که می‌توان از توکن‌ها و رمزارزها برای طراحی مدل‌ها و اقتصادهای کاملاً جدید استفاده کرد.

به عنوان مثال، تبلیغات در وب غیرمتمرکز نیازی به تکیه بر فروش داده‌های کاربران به تبلیغ‌کنندگان ندارد، بلکه می‌تواند برای مشاهده تبلیغات به کاربران پاداش دهد. به این ترتیب این خود کاربران هستند که پاداش را دریافت می‌کنند نه شرکت‌های متمرکز پلتفرم‌های مختلف.

برنامه‌های وب 3 زیادی وجود دارد که در حال حاضر در دسترس هستند. یکی از محبوب‌ترین و امیدوار‌کننده‌ترین محصولات شامل ابزارهای مالی غیرمتمرکز یا دیفای است که از طریق آن کاربران می‌توانند وام بگیرند، دارایی‌های دنیای واقعی را توکن کنند، پیش‌بینی کنند، سرمایه‌گذاری کنند و دارایی‌های رمزارزی را مورد معامله قرار دهند.

بسیاری از توسعه‌دهندگان Web3 به دلیل عدم تمرکز ذاتی اتریوم، ساخت dapp‌ها را روی این شبکه انتخاب کرده‌اند:

• هر کسی که در شبکه است اجازه استفاده از این سرویس را دارد؛ یا به عبارت دیگر، دریافت مجوز از یک نهاد مرکزی لازم نیست.
• هیچ کس نمی‌تواند شما را مسدود کند یا دسترسی شما به سرویس‌ها را ببندد.
• پرداخت‌ها از طریق توکن ‌شبکه اتریوم یعنی اتر انجام می‌شود.
• اتریوم کامل است؛ به این معنی که تقریباً می‌توانید هر برنامه‌ای روی آن بنویسید.

تفاوت وب 2 و وب 3 :

محدودیت‌های وب 3

Web3 در حال حاضر محدودیت‌هایی دارد:

مقیاس‌ پذیری: تراکنش‌ها در وب 3 کندتر است؛ زیرا غیرمتمرکز هستند. تغییرات در شبکه، مانند پرداخت، باید توسط ماینرها پردازش و در سراسر شبکه پخش شود.

کاربری سخت: تعامل با برنامه‌های وب 3 سخت‌تر است و به شناخت بیشتر نرم افزار و آموزش نیاز دارد و این می‌تواند مانعی برای پذیرش وب 3 باشد.

دسترس‌پذیری: عدم یکپارچگی در مرورگرهای وب مدرن باعث می‌شود Web3 برای اکثر کاربران کمتر قابل دسترسی باشد.

هزینه: اکثر برنامه‌های کاربردی موفق بخش بسیار کمی ‌از کد خود را روی بلاکچین قرار می‌دهند؛ زیرا اجرای برنامه روی بلاکچین گران است.

سخن پایانی

در این مقاله وب 3 و تفاوت آن با وب 2 را شرح دادیم. ‌آینده Web3 در گرو افزایش استفاده، راحتی استفاده و مقیاس‌ پذیری است. برای اینکه چشم‌انداز وب 3 به واقعیت تبدیل شود، افراد بیشتری باید از برنامه‌های وب 3 استفاده کنند. این نه تنها به معنای تعداد بیشتری برنامه غیرمتمرکز است، بلکه نیاز به برنامه‌هایی است که استفاده از آنها راحت‌تر باشد و برای کاربران غیرفنی نیز جذاب باشد.

بنابراین پلتفرم‌های مختلف در Web3 مثل اتریوم، کاردانو، سولانا و … باید به سرعت روی مقیاس‌ پذیری و راحتی استفاده خود کار کنند تا بتوانند با برنامه‌های وب 2 قابل رقابت باشند. این برنامه‌ها باید بتوانند میلیون‌ها تراکنش را به سرعت مدیریت کنند.