زمان مطالعه: 6 دقیقه
مقدمه
یکی از جذاب‌ترین زمینه‌های دنیای سرمایه‌گذاری، ETF ها هستند که امکانات جذابی را به سرمایه‌گذاران می‌دهند. تصمیم داریم در این مقاله به زیر و بم این مسأله بپردازیم و از همه مهم‌تر ببینیم که آیا ETF بیت کوین (Bitcoin) هم وجود دارد یا نه؟ تا پایان همراه ما باشید.
به نظر می‌رسد دو تا از جذاب‌ترین زمینه‌های سرمایه‌گذاری (ارز دیجیتال و ETFها)، دیر یا زود با هم تلاقی پیدا خواهند کرد. طرفداران رمزارزها و همچنین سرمایه‌گذاران علاقه دارند که هر چه سریع‌تر صندوق‌های قابل معامله در بورس یا همان ETF ها (Exchange-Traded Funds) توسعه پیدا کنند و مخصوصاً اینکه ETF بیت کوین (Bitcoin ETF) هم راه‌اندازی شود. البته برای راه‌اندازی سیستم ETF بیت کوین مشکلات و پیچیدگی‌های زیادی وجود دارد. علت اصلی این مشکلات این است که هنوز مقررات کامل و یکپارچه‌ای برای بیت کوین (BTC) که بیشترین حجم بازار رمزارزها را در اختیار دارد، موجود نیست. علاوه بر این، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (به اختصار: SEC) هنوز مجوز ETF را برای بزرگ‌ترین رمزارز بازار ارزهای دیجیتال صادر نکرده است.
طرز کار ETF بیت کوین
بهتر است قبل از اینکه به سراغ مزایا و ریسک‌های ETF بیت کوین (Bitcoin ETF) برویم، ابتدا با طرز کار سیستم ETF آشنا شویم.
در حقیقت سرمایه‌گذاران با استفاده از ETF می‌توانند بدون اینکه مالک واقعی سهام خود باشند، سبد سرمایه خود را متنوع‌تر کنند. افراد اگر بخواهند می‌توانند فقط سهام ETF یک شرکت یا محصول خاص را بخرند، اما بیشتر ETF های قدیمی‌تر، مجموعه متنوعی از سهم‌های رایج‌تر و باثبات‌تر را ارائه می‌دهند که باعث میشود سبد سرمایه‌گذاران تنوع بیشتری داشته باشد.
به زبان ساده، ETF یک سیستم سرمایه‌گذاری است که ارزش یک یا چند دارایی خاص را دنبال می‌کند.
خب حالا که با عملکرد کلی یک «صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس» یا همان ETF آشنا شدیم، وقت این است که ببینیم ETF بیت کوین (Bitcoin ETF) چیست و چگونه کار می‌کند.
یک ETF بیت کوین، سیستمی است که بر اساس قیمت روز بیت کوین کار می‌کند و به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که بدون اینکه درگیر پروسه‌های پیچیده خرید و نگهداری بیت کوین شوند، این رمزارز را خرید و فروش کنند.
یعنی سرمایه‌گذار، بیت کوین (BTC) واقعی را به طور مستقیم خریداری نمی‌کند و نیازی نیست نگران حفظ امنیت کیف پول و این جور مسائل باشد و در عین حال می‌تواند از تغییر قیمت بیت کوین (BTC) سود دریافت کند.
حالا چرا در خود بیت کوین سرمایه‌گذاری نکنیم؟
سؤالی که اینجا پیش می‌آید این است که حالا که ETF دقیقاً قیمت روز بیت کوین را دنبال می‌کند، چرا بیت کوین واقعی را نخریم و چرا از چنین بازار واسطی استفاده کنیم؟ خب، جواب‌های جالبی برای این سؤال وجود دارد. در ادامه با ما همراه باشید.
اول اینکه همان‌طور که در بالا هم اشاره کردیم، در سیستم ETF بیت کوین (Bitcoin ETF)، سرمایه‌گذار نیازی به انجام اقدامات امنیتی که برای نگهداری و معامله رمزارزها لازم است، ندارد. دلیل دوم این است که دیگر نیازی به صرافی‌های ارز دیجیتال نیست و افراد می‌توانند از طریق همان سیستم‌‌های سنتی بازارهای مالی، ETF بیت کوین را خرید و فروش کنند.
نکته مهم: شما در بازار ETF بیت کوین می‌توانید در شرایطی که قیمت را نزولی پیش‌بینی می‌کنید، پوزیشن شورت بگیرید. اگر به صورت سنتی در بیت کوین سرمایه‌گذاری کرده باشید (بیت کوین خریده باشید)، چنین امکانی ندارید.
می‌رسیم به آخرین و شاید مهم‌ترین دلیل و آن این است که هرچند دنیای رمزارزها به سرعت در حال توسعه است و شهرت زیادی دارد، اما باید بپذیریم که استفاده از ETF ها برای بیشتر مردم نسبت به رمزارزها ساده‌تر است. یعنی اگر یک سرمایه‌گذار بخواهد وارد دنیای کریپتو شود می‌تواند به راحتی از طریق سیستم ETF که از قبل با آن آشناست، اقدام کند و دیگر درگیر پیچیدگی‌های فنی دنیای کریپتو نشود.
مسیر بیت کوین برای گرفتن تأیید ETF
شرکت‌های زیادی منتظر حل‌شدن مشکلات قانونی و راه‌اندازی بازار ETF بیت کوین (Bitcoin ETF) هستند. برادران Winklevoss که به خاطر مشارکت در فیسبوک و همچنین راه‌اندازی صرافی کریپتویی Gemini شهرت زیادی دارند، در سال ۲۰۱۷ تلاش کردند که پلتفرم ETF بیت کوین را راه‌اندازی کنند؛ اما نتوانستند مجوز لازم را از SEC بگیرند.
علت مخالفت‌های SEC این است که حجم زیادی از معاملات بیت کوین در صرافی‌های غیرمجاز و بدون فرآیند احراز هویت (KYC) انجام میشود و همین مسأله باعث شده که بستری برای کارهای غیرقانونی و پولشویی در نظر گرفته شود.
البته این دو برادر دست از تلاش نکشیدند و در ژوئن ۲۰۱۸ بود که اداره ثبت اختراعات آمریکا، امتیاز صرافی مبادلات دارایی‌ها را به شرکت آنها به نام Winklevoss IP LLP اعطا کرد.
علاوه بر این دو برادر، افراد و شرکت‌های دیگری هم به دنبال راه‌اندازی اولین ETF بیت کوین (Bitcoin ETF) بوده‌اند. صرافی بزرگ CBOE (Cboe Global Markets) هم که امکان معاملات فیوچرز (Futures) را فراهم کرده، امیدوار است بتواند مجوز لازم را برای ارائه ETF رمزارزها بگیرد. این شرکت همچنین صرافیBats Global Merkets (صرافی‌ای که برادران Winklevoss برای راه‌اندازی مبادلات ETF در نظر داشتند) را خریده است.
شرکت فین‌تکی VanEck & SolidX که قبلاً هم پروژه‌هایی مرتبط با بیت کوین انجام داده، در سال ۲۰۱۸ برنامه خود را برای پروژه VanEck SolidX Bitcoin Trust ETF اعلام کرد. هدف این پروژه بیشتر روی سرمایه‌گذاران سازمانی است و با قیمت‌های بالاتر از ۲۰۰ هزار دلار در هر سهم ارزش‌گذاری شده است. آنها در ادامه، توکنی را به نام XBTC با هدف شاخصی برای قیمت تمامی مبادلات بیت کوین ایجاد کردند. این کار باعث میشود نگرانی‌های SEC در مورد سرمایه‌های مرتبط با بیت کوین کمتر شود. آقای Jan van Eck مدیرعامل VanEck در مصاحبه‌ای به CoinDesk گفت:
در مجموع من معتقدم که ما در نهایت چیزی را خواهیم ساخت که احتمالاً از بقیه ساختارهای مجاز فعلی، عملکرد بهتری خواهد داشت. اگر یک ساختار مناسب برای ETF بیت کوین طراحی شود می‌تواند کمک زیادی به سهامداران کند و ریسک نگهداری بیت کوین واقعی بسیار پایین می‌آید.
سخن پایانی
با وجود اینکه هنوز SEC مجوز ETF را برای هیچ رمزارزی صادر نکرده، ولی سرمایه‌گذاران همچنان امیدوارند که این اتفاق بیفتد. به گفته یک منبع در کمیسیون معاملات آتی کالا، احتمال دریافت تأییده ETF بیت کوین در سال ۲۰۱۸ حدود ۹۰ درصد بود. او این‌طور ادامه می‌دهد:
علت این تأخیر شاید این است که بازار کریپتو به شدت قابلیت دستکاری دارند و قانون‌گذاران تاکنون موارد زیادی از این اتفاقات را در معاملات آتی بیت کوین در صرافی‌های مختلف دیده‌اند.
جالب است بدانید که کمیسیون بورس و اوراق بهادار، درخواست‌های کسب تأییده ETF بیت کوین را برای نظرسنجی در معرض عموم قرار دارد و اکثریت مردم خواستار تأیید آنها بودند. با راه‌اندازی اولین بازار ETF بیت کوین، اتفاقات بسیار خوشایندی هم در دنیای کریپتو و هم در سرمایه‌گذاری سنتی خواهد افتاد. از آنجایی که این اتفاق احتمالاً باعث رشد قیمت بیت کوین میشود و دیگر آلت کوین‌ها هم به بیت کوین وابسته‌اند، تمام بازار رمزارزها رشد خواهد داشت.
در نهایت اینکه طبق اظهارت یک منبع در SEC:
شهروندان آمریکایی به راحتی پول خود را در پروژه‌های غیرقانونی و ناشناخته سرمایه‌گذاری می‌کنند، بدون اینکه بدانند آیا آنها پشتوانه‌ای دارند یا نه. در آینده برای حفظ سرمایه این مردم، مقررات خاصی وضع خواهد شد.